Spektakle operowe ubrane są w ramy, które symbolicznie na scenie zamyka kurtyna. Odpowiednie zasady zachowania, piękne wnętrza, elegancki strój. Wszystko to podkreśla wyjątkowość tego miejsca. Czy można to zmienić nie odbierając Operze czaru?
"Nie będziemy tych zasad burzyć, ale pokażemy, że funkcjonować w nich mogą również osoby w spektrum autyzmu. Może trochę te ramy poszerzymy, zrobimy w Operze więcej miejsca. Jeśli się trochę <przesuniemy> w swoich głowach, zrobi się przestrzeń do akceptacji. Na tym nam przede wszystkim zależy - mówi Katarzyna Rybicka, v-ce Prezes Fundacji Autyzm Up, która wspólnie z Operą Krakowską organizuje Koncert Charytatywny "W spektrum muzyki".
Koncert ten jest dedykowany osobom w spektrum autyzmu w podwójnym znaczeniu. Po pierwsze, cały dochód z biletów - cegiełek przeznaczony zostanie na działalność Fundacji Autyzm Up, głównie na budowę Kampusu Autyzm Up, miejsca gdzie dorosłe osoby w spektrum przygotowywać się będą do samodzielnego życia. Po drugie, organizatorzy chcą pokazać, że tak naprawdę niewiele trzeba, żeby osoba z autyzmem lepiej, tj. bezpieczniej czuła się wśród ludzi.
Co Instytucja Kultury może zrobić, żeby dostosować swoją działalność do potrzeb naszych podopiecznych? Przede wszystkim trzeba zadbać o komfort sensoryczny. Osoby w spektrum często są przebodźcowane, nadwrażliwe na dotyk, światło lub niektóre dźwięki. Można więc udostępnić im słuchawki wygłuszające, które wytłumią te najbardziej drażliwe elementy. Czasem wystarczy odizolować się, tj. założyć słuchawki dosłownie na kilka minut. To pozwala wyciszyć zmysły i powrócić do normalnego funkcjonowania. Chodzi o to, żeby osoba w spektrum nie czuła się w żaden sposób skrępowana zakładając takie słuchawki.
To rzeczywiście niespotykane, przecież do Opery przychodzi się posłuchać muzyki, a słuchawki zupełnie nie pasują do szykownego stroju. Czy innym widzom to jednak przeszkadza? Otwórzmy się na wszystkich - apeluje Katarzyna Rybicka, dodając z uśmiechem - Mój dorosły już syn w spektrum autyzmu coraz częściej korzysta z takich słuchawek w miejscach publicznych. Przyznam szczerze, że zwłaszcza robiąc zakupy, mam ochotę po prostu je od niego pożyczyć. Wiele sieci handlowych zauważyło problem zbyt dużego hałasu i wprowadziło tzw. ciche godziny, w czasie których z głośników nie zamęczają nas reklamy ani muzyka. Wiem, że korzystają z nich nie tylko ludzie w spektrum i to jest świetnie. Dbajmy o swój komfort sensoryczny. Każdy ma do tego prawo.
Dostępność wygłuszających słuchawek to nie jedyne dostosowanie w czasie Koncertu Charytatywnego "W spektrum muzyki". Osoby w spektrum mają też możliwość wyboru miejsc w lożach, które są bardziej wyizolowane niż miejsca w amfiteatrze. Łatwiej się do nich dostać i przestrzeń między fotelami jest większa. Dzięki temu osoby nadwrażliwe na dotyk unikną przeciskania się między rzędami.
Do dyspozycji będą też wolontariusze, do których będzie można się zgłosić przed, w czasie i po koncercie, sygnalizując jakie się ma dodatkowe potrzeby. Może ktoś będzie potrzebował przewodnika, może komuś będzie trzeba odnieść kurtkę do szatni, bo stanie w kolejce sprawia mu dyskomfort? Te, małe na pozór udogodnienia, mogą sprawić, że osoby w spektrum autyzmu zaczną wychodzić z domu, brać udział w życiu publicznym, pokazywać się i swoje mocne strony. A mają ich dużo.
W Koncercie gościnnie wystąpi 13letni Szymon Prokop, utalentowany muzycznie podopieczny Autyzm Up, laureat muzycznych festiwali integracyjnych.
Nie wyobrażaliśmy sobie tego wydarzenia bez Szymona - mówi Marek Gerwatowski, Artysta Opery Krakowskiej, pomysłodawca koncertu. - To drugi projekt muzyczny, który wspólnie organizujemy. W zeszłym roku stworzyliśmy kampanię społeczną "Niezwykli sąsiedzi". Zdążyliśmy już poznać tego chłopaka i bardzo go polubić. Widać, że poprzez muzykę wyraża siebie, to jego sposób na kontakt z otoczeniem. To jest nam przecież bardzo bliskie. Poznając Szymona i specyfikę jego zachowań, zaczęliśmy dowiadywać się o autyzmie, rozmawiać o tym i przez to, szczerze akceptować.
Organizatorzy mocno podkreślają, że do tak wielkiego przedsięwzięcia jakim jest operowy koncert napędzają ich dobrzy ludzie. Wszyscy Artyści Opery Krakowskiej oraz jej pracownicy zgodzili się wziąć udział w Koncercie pro bono. Cały dochód z biletów - cegiełek zostanie przeznaczony na działalność Fundacji.
To jest łącznie około 100 osób - podkreśla Katarzyna Rybicka - cały czas nie dowierzam, tyle dobra w jednym miejscu. Bardzo się przejmujemy tym wydarzeniem, ale pomocna i bardzo otwarta Dyrekcja Opery Krakowskiej uspokaja nas. Jak się ma takich ludzi za sobą, to znaczy, że będzie to najwspanialszy koncert w Krakowie! Zapraszamy!
Koncert Charytatywny "W spektrum muzyki" Artyści Opery Krakowskiej na rzecz Fundacji Autyzm Up odbędzie się w ramach obchodów kwietnia - miesiąca świadomości autyzmu. Podczas koncertu zabrzmią najpiękniejsze fragmenty ze światowego repertuaru operowego - m.in. słynna Habanera czy Pieśń Toreadora z "Carmen" G. Bizeta, "Casta diva" z "Normy" V. Belliniego, duet Hrabiny i Zuzanny z "Wesela Figara", "La ci darem la mano" z "Don Giovanniego" W.A. Mozarta i wiele innych.
9 kwietnia 2022 roku, godzina 18 30, Opera Kraków ul. Lubicz 48