Animaloterapia to metoda wspomagająca leczenie oraz rehabilitację osób z niepełnosprawnością, polegająca na bliskim i naturalnym kontakcie ze zwierzętami. Jedną z jej odmian jest alpakoterpaia, z powodzeniem od pewnego czasu stosowana także w Polsce. Na czym polega, jak wygląda i jakie są jej koszty? Odpowiadamy!
Alpaki to ssaki parzystokopytne, popularne w Ameryce Połdudniowej, gdzie żyją w umiarkowanych warunkach klimatycznych w Andach południowego Peru, Ekwadoru, zachodniej Boliwii i północnego Chile na wysokości 4000 do 4700 m n.p.m. Alpaki żywią się trawą, są zwierzętami stadnymi, hodowane są głównie ze względu na miękką wełnę i mięso. W Polsce popularne w gospodarstwach agroturystycznych, ze względu na łagodny charakter i oryginalny wygląd łączący cechy lamy i owcy.
Alpakoterapia jest dziedziną zooterapi wspomagającą rehabilitację umysłową i ruchową osób z niepełnosprawnością. Kontakt ze zwierzętami ma na celu zapewnienie poprawy samopoczucia w sferach poznawcze, fizycznej, emocjonalnej i społecznej.
Zajęcia z alpakami nakierowane na ruch i poprawiają motorykę. Jako, że alpaki to zwierzęta o łagodnym usposobieniu a ich jedyną formą obrony jest ucieczka idealnie realizują się jako jeden z elementów terapii u pacjentów z różnorodnymi zaburzeniami. Należy docenić zwłaszcza moc dotyku. Już samo dotykanie zwierzęcia uspokaja i rozluźnia. Delikatne i gęste futro alpak i ich głaskanie wpływa na wyrzut hormonów szczęścia - endorfin.
Alpakoterapia jako technika terapeutyczna, powinna wspomagać terapię specjalistyczną. Oznacza to, że nie może być stosowana jako samodzielna metoda leczenia. Wspiera terapię w zakresie rehabilitacji oraz pełni funkcję wychowawczą i resocjalizacyjną. Alpakoterapia jest szczególnie polecana pacjentom z:
- mózgowym porażaniem dziecięcym
- spektrum autyzmu
- ADHD
- zespołem Downa
- wspomagająco w leczeniu chorób psychicznych, depresji, zaburzeń ruchu czy nadciśnienia
Kontakt z tym łagodnymi i inteligentnymi ssakami oraz kompetentny terapeuta a także dobrze dobrana forma zajęć, wpływa na zachowanie zwłaszcza młodszych pacjentów, którzy przełamują swoje lęki a równocześnie oswajają się z sensorycznymi doznaniami, doskonaląc równocześnie precyzję i celowość ruchu oraz panowanie nad ciałem. Nie bez znaczenia pozostaje wytwarzająca się między dzieckiem a zwierzęciem więź, która oprócz empatii wyzwala także poczucie odpowiedzialności za stworzenie.
W zależności od potrzeb pacjentów i możliwości ośrodków alpakoterapię można podzielić na indywidualną i grupową.
Zajęcia indywidualne najczęsciej poprzedzone są konsultacją z psychologiem, następnie odbywają się zajęcia, podczas których instruktor alpakoterapii tak dobiera metody terapeutyczne, aby osiągnąć pożądane cele.
Jeśli chodzi o zajęcia grupowe dla dzieci to najczęściej najmłodsi mają z alpakami bezpośredni kontakt, podczas którego nie tylko prowadzą obserwację ale także mogą je głaskać, dotykać i karmić. Dowiadują się także jak opiekować się alpakami i czego unikać w kontaktach z tymi płochliwymi zwierzętami.
Z zajęć na zajęcia najmłodsi nabierają coraz więcej pewności, karmią zwierzęta, głaskają je i przytulają tworząc bezpieczną przestrzeń, w której łatwiej jest się otworzyć. Kontakt ze zwierzętami wymiernie wpływa także na samopoczucie pacjentów, ich poziom rozluźnienia, zmniejszając równocześnie poziom lęku i stresu, łagodząc stany napięcia i niepokoju.
Takie zajęcia mają co najmniej kilka wymiarów:
- elementy relaksacyjne jak głaskanie i przytulanie
- elementy edukacyjne - jakie to zwierzęta, co lubią, skąd pochodzą
- elementy zajęć ruchowych - praca na świeżym powietrzu z elementami gimnastyki
- Podczas zajęć grupowych znaczący jest także element integracyjny.
W zależności od ośrodka, lokalizacji oraz innych czynników (np. dojazdu ze zwierzętami na terapię grupową) ceny są zróżnicowane. Koszt godzinnej terapii indywidualnej waha się od 80 do 100 zł za 50-60 minut. Koszty alpakoterapii grupowej liczone są zwykle per grupa i jest to koszt oscylujący wokół 400 - 500 zł za godzinę.
Profesjonalną alpakoterapię prowadzi w Polsce kilka wyspecjalizowanych ośrodków. Wybierając miejsce, w którym będą odbywać się zajęcia warto sprawdzić po pierwsze czy terapeuci mają odpowiednie uprawnienia i certyfikaty umożlwiające prowadzenie zajęć. Szkolenia przyszłych alpakoterapeutów organizują w Polsce wyspecjalizowane firmy, najlepiej jeśli posiadają akredytację Polskiego Związku Hodowców Alpak. Koszt szkolenia to okolice 1 500 - 2 000 zł. Certyfikat jest wymagany przez większość ośrodków prowadzących alpakoterapię.
Warto też sprawdzić jak i gdzie żyją alpaki. Dobrostan zwierząt pracujących jest bowiem także niezwykle istotny, a warunki w jakich przebywają mówią wiele o ich opiekunach. Zwierzęta powinny być czyste, zadbane i skore do zabawy. Osowiałe i brudne powinny być sygnałem alarmowym. Na szczęście takie sytuacje zdarzają się rzadko a polskie alpaki najczęściej żyją w dobrostanie zapewniającym im godziwe warunki do pracy.